Podstawy
Sztancowanie, nazywane inaczej wykrawaniem, jest klasyczną metodą obróbki. Dzięki niemu materiały mogą przybierać nietypowe kształty i posiadać otwory. Z techniki korzysta się podczas produkcji personalizowanych gadżetów reklamowych, takich jak:
kalendarze,
kartonowe opakowania,
kartki okolicznościowe o nietypowych kształtach,
vouchery,
karnety,
karty podarunkowe,
wizytówki,
torby reklamowe,
metki.
Wykrawanie umożliwia uzyskanie najbardziej oryginalnych kształtów. Pod tym względem przewyższa nawet technikę cięcia gilotyną. Maszyna używana do wykrawania nazywa się sztancownik. Jej najważniejszym elementem jest specjalne ostrze służące do obróbki tworzywa. Wchodzi ono w podłoże i przebija je na wylot. Wykrojnik (tak brzmi oficjalna nazwa ostrza) kształtuje linie o przeróżnych kształtach. Dzięki niemu możliwe jest także rowkowanie.
Sztancowaniem zajmują się m.in. firmy poligraficzne, choć jest to technika, z której korzystają również artyści. Jednak do stosowania jej na szeroką skalę potrzebne jest odpowiednie zaplecze techniczne. Na takie warunki pracy zazwyczaj mogą sobie pozwolić wyłącznie profesjonalne drukarnie.
Z czym łączy się wykrawanie?
Omawianą technikę często uzupełniają inne metody introligatorskie, takie jak:
Bigowanie ‒ polega ono na wykonywaniu wgnieceń, dzięki którym obrabiany materiał można łatwiej zginać. Bigowanie jest możliwie dzięki zmianom dokonywanym w strukturze papieru czy też innego tworzywa ‒ efektem procesu jest oderwanie włókien. To sprawia, że dany materiał można składać, nie tworząc przy tym nieestetycznych zagięć i załamań.
Perforowanie ‒ technika umożliwia produkcję m.in. ulotek, plakatów, od których w łatwy sposób można oderwać ich fragmenty. Zazwyczaj na odłączanych częściach znajdują się ważne informacje, takie jak adres i numer telefonu. Dzięki perforacji producent może być pewien, że podczas odrywania ruchomego elementu plakat nie ulegnie zniszczeniu.
O czym należy pamiętać podczas wykrawania?
Na pierwszy rzut oka technika może wydawać się nieskomplikowana. Jednak jest to zajęcie, podczas wykonywania którego należy pamiętać o wielu zasadach. Według profesjonalistów najważniejszym elementem wykrawania jest dostosowanie siły nacisku do rodzaju tworzywa i liczby arkuszy.